Giải thích nguyên nhân của hiện tượng tại sao bị bóng đè?
Giải thích nguyên nhân của hiện tượng tại sao bị bóng đè?
Trước kia, khi xã hội chưa phát triển, con người vẫn thường xem hiện tượng bóng đè như một điều bí ẩn, một tác động từ thế lực siêu nhiên của những linh hồn người chết, thậm chí con người còn xem đó như một trường hợp bị chừng phạt từ cõi âm dành cho người bị bóng đè.
Tuy nhiên, ngày nay khi xã hội phát triển, con người xem hiện tượng bóng đè dưới một góc nhìn khoa học hơn. Hãy cùng tìm hiểu xem con người chứng minh như thế nào về nguyên nhân tại sao và giải thích hiện tượng bóng đè là gì?
Giải mã hiện tượng & nguyên nhân bị bóng đè là gì?
Nhiều người bị ‘bóng đè’ khi ngủ rất hoảng loạn và lo lắng cho rằng nó liên quan đến tâm linh. Tuy nhiên, hiện tượng này chứng tỏ sức khỏe của bạn đang có vấn đề.
Theo Boldsky, liệt thân khi ngủ (sleep paralysis), dân gian thường gọi là “bóng đè” là hiện tượng một người không thể cử động trong lúc ngủ. Trạng thái này có thể kéo dài từ vài giây đến vài phút, thậm chí lâu hơn, thường xảy ra ngay trước khi bạn chìm vào giấc ngủ hay gần tỉnh dậy.
Các nhà khoa học phát hiện trong khoảng 90 phút đầu của giấc ngủ, bộ não con người rất kích động, các giấc mơ đạt mức cao trào. Nếu cơ thể ở trong trạng thái mệt mỏi hay lo lắng về một vấn đề gì đó, trí não có thể tạo những kịch bản quái dị nhất trong khi bạn hoàn toàn nằm yên.
Khi đó, người bị “bóng đè” sẽ cảm thấy mình đang trong trạng thái mơ màng nhưng có cảm giác rất tỉnh táo và nhận thức được hình ảnh, âm thanh xung quanh. Tuy nhiên họ không thể cử động hay nói. Các hiện tượng này khiến họ sợ hãi và hoảng loạn.
Nguyên nhân của hiện tượng này là thiếu ngủ. Nếu tình trạng này diễn ra thường xuyên, chu kỳ giấc ngủ của bạn sẽ gặp trục trặc, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Ngoài ra, nếu gia đình từng có người mắc chứng rối loạn giấc ngủ, bạn cũng phải đối mặt với nguy cơ gặp “bóng đè”.
Theo một số nghiên cứu, hiện tượng này xảy ra chủ yếu với những người làm việc căng thẳng, có vấn đề tâm lý, thiếu ngủ dẫn đến mệt mỏi, suy nhược cơ thể… Tuy nhiên, đối với nhiều người, nó chỉ xảy ra một hoặc hai lần và hiếm khi trở thành bệnh mãn tính.
Tại sao khi bị bóng đè hay nhìn thấy ma?
Một số người trải qua cơn bóng đè cảm thấy như có ai đó đang đứng trong phòng họ, hoặc đang đè lên ngực họ. Họ cố gắng động đậy chân tay nhưng không thể. Có phải lúc đó họ đã nhìn thấy ma?
Đó là một đêm bình thường, nhưng Salma, cô sinh viên 20 tuổi của trường Đại học American University ở Cairo (Ai Cập) đã trải qua một thời điểm khủng khiếp. Cô gái thức giấc, không thể động đậy chân tay, cảm thấy như có ai đó trong phòng. Cô nhìn thấy một sinh vật máu me, nhe nanh vuốt, giống như “một hình ảnh trong phim kinh dị” đang đứng bên cạnh giường mình.
Sau đó, cô gái kể lại chuyện này cho các nhà nghiên cứu, những người đang thực hiện cuộc khảo sát về hiện tượng bóng đè – một hiện tượng phổ biến nhưng lại chưa giải thích nổi, khi một người thức giấc nhưng cảm giác không thể di chuyển, nhấc nổi chân tay. Có đến 40% người tham gia khảo sát cho biết họ đã bị bóng đè, và một số người, như Salma, còn cảm thấy có ai đó đứng bên giường họ.
“Bóng đè có thể là một cảm giác vô cùng đáng sợ với một số người, và hiểu rõ ràng điều gì gây ra bóng đè sẽ có tác dụng lớn với những người phải chịu cơn bóng đè”, Baland Jalal, nhà khoa học thần kinh tại Đại học California ở San Diego (Mỹ) nói.
Tham khảo về: Hiện tượng thiên nhiên bí ẩn
Các nhà nghiên cứu nói rằng bóng đè xuất hiện khi một người thức giấc vào chu kì REM (cử động mắt nhanh) của giấc ngủ [Giấc ngủ có hai chu kì: NREM và REM trong đó REM chính là chu kì giấc mơ xuất hiện]. Trong giai đoạn giấc ngủ này, mọi người thường mơ, nhưng có người có lúc chân tay, cơ bắp của họ gần như bị tê liệt – đây có thể là một sự thích nghi của cơ thể giúp con người không hành động gì khi đang mơ.
Rất khó giải thích tại sao một số người trải qua cơn bóng đè lại cảm thấy như có ai đó đang đứng trong phòng họ, hoặc đang đè lên ngực họ.
Có một cách giải thích khả quan cho rằng đó là ảo giác, khi một vùng não có sự xáo trộn nhất định. “Có lẽ, trong não của con người tồn tại hình ảnh về một khuôn mẫu, hình tượng nào đó”, Jalal nói. Những nghiên cứu trước đây đoán rằng vùng não đó có thể nằm ở một phần của thùy đỉnh – nằm ở phía trên và giữa não.
Có thể là trong khi bóng đè, thùy đỉnh kiểm soát tế bào thần kinh trong não ra lệnh cho chân tay di chuyển, nhưng thực tế chân tay lại không di chuyển, động đậy được, nên não bị xáo trộn, tạo ra ảo giác về hình ảnh một người nào đó, “một bóng đen đang đứng đầu giường”.
Ý kiến này dù có vẻ hấp dẫn và kích thích tò mò song lại rất khó kiểm chứng. Người ta cho rằng có thể mọi người có những trải nghiệm khác nhau về hiện tượng bóng đè là do những niềm tin văn hóa, tín ngưỡng khác nhau. Những nghiên cứu trước đây cho thấy một số niềm tin văn hóa có thể tác động đến cách con người cảm nhận các hiện tượng.
Chẳng hạn, trong nghiên cứu năm 2013 xuất bản trên tạp chí Văn hóa, Y khoa và Tâm thần học, Jalal và đồng nghiệp của ông là Devon Hinton đến từ Trường y của Đại học Harvard (Harvard Medical School), đã nghiên cứu về hiện tượng bóng đè và mức độ căng thẳng mà những người ở hai xã hội khác nhau trải qua: Ai Cập và Đan Mạch. Họ phát hiện ra rằng, so với những người Đan Mạch, người Ai Cập bị bóng đè nhiều hơn, và lo sợ bị chết nhiều hơn vì những cơn bóng đè.
“Đây là hai nền văn hóa rất khác nhau; người Ai Cập là những người rất tin tôn giáo, trong khi Đan Mạch là một trong những nước vô thần nhất trên thế giới”, Jalal nói.
Hầu hết những người Đan Mạch tham gia khảo sát nói họ nghĩ bóng đè là do các yếu tố tâm lý, sự trục trặc của bộ não hoặc do nằm ngủ sai tư thế; trong khi người Ai Cập rất dễ tin bóng đè là do một thế lực siêu nhiên gây ra.
Những món quà bạn không thể bỏ lỡ…! 
Nếu bạn đang cần tìm một món quà thật hoàn hảo “CÓ 1 KHÔNG 2” cho mình hoặc dành tặng một ai đó mà bạn thực sự muốn làm hài lòng họ, thì đây là sự lựa chọn tuyệt vời nhất hiện nay tại Việt nam: Nên tặng quà gì ý nghĩa
Jalal và các đồng nghiệp của ông kết luận rằng, những người có các niềm tin siêu nhiên thường trải qua nỗi sợ hãi lớn hơn trong khi bóng đè, cũng như ám ảnh nhiều hơn. Thậm chí có thể nỗi lo sợ thực sự cũng khiến con người trải qua nhiều cơn bóng đè hơn và ngược lại.
“Nếu bạn lo sợ, nỗi sợ sẽ được kích hoạt trong các trung tâm não, nghĩa là bạn có thể bị thức giấc hoàn toàn trong cơn bóng đè, và trải qua cảm giác sợ hãi”, Jalal nói. “Trải qua cơn bóng đè, bạn sẽ càng sợ hơn – và khi đó, bạn lại có những niềm tin văn hóa, tín ngưỡng, bạn sẽ lại càng sợ hơn nữa”.
Jalal nói ông nghĩ một giải thích khoa học về bóng đè có thể giúp những người thường trải qua cảm giác sợ hãi hay căng thẳng bình tĩnh hơn, thay vì cho rằng đó là do các thế lực siêu nhiên gây ra.
Cách khắc phục để phòng tránh bị bóng đè
Một số người khi bị bóng đè đã rất lo lắng vì trạng thái khó thở, không cử động được. Vì vậy, họ khắc phục theo cách dân gian đặt dao kéo, tượng Phật, cây thánh giá… trên đầu giường nhưng đó chỉ cách trấn an tâm lý, không phải lúc nào cũng hiệu quả.
Có nhiều cách để phòng và hạn chế các cơn bóng đè như không đọc loại truyện ma quỷ, kiếm hiệp trước khi ngủ. Cách tốt nhất là xây dựng một lối sống lành mạnh, ăn uống điều độ, tham gia các hoạt động giải trí… Ngoài ra, bạn có thể trau dồi kiến thức để tăng khả năng thích nghi với cuộc sống, giảm đi các áp lực trong công việc.
Điều quan trọng nữa là trước mắt, người bị bóng đè nên thay đổi tư thế nằm ngủ thật thoải mái: nằm nghiêng phải, chân hơi co, tay duỗi, làm cho toàn bộ cơ bắp chùng giãn, đầu không vẹo lệch. Ngoài ra, khi ngủ nên mặc quần áo rộng rãi để tránh gò bó cơ thể, phòng ngủ cần thoáng khí.
Nếu tình trạng bóng đè vẫn liên tiếp tái diễn, bạn nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán bệnh chính xác.
Bóng đè là hiện tượng có thể xảy ra đối với bất kỳ ai. Nguyên nhân tại sao của nó đã được bài viết này giải thích rất rõ ràng ở trên. Hãy biết cách tự khắc phục để phòng tránh và xử lý khi bản thân bị bóng đè.
- Category: Giải thích các hiện tượng lạ
