Giải thích hiện tượng nhật thực và nguyệt thực là gì?
Giải thích hiện tượng nhật thực và nguyệt thực là gì?
Thời xưa, khi chưa có nhiều nhận thức về vũ trụ, con người không hiểu về 2 hiện tượng này và thường đưa ra các cách giải thích khác nhau: Có một câu chuyện thần thoại phương đông kể rằng 2 nữ thần Mặt Trời và Mặt Trăng là do Ngọc Hoàng sinh ra có nhiệm vụ thay nhau đi giám sát dân cư từng vùng. Chồng của 2 nữ thần này là một con Gấu. Khi gấu đi với một trong hai người vợ thì khi đó dưới hạ giới người ta thấy Mặt Trời hoặc Mặt Trăng bị che khuất và người ta phải đuổi gấu đi bằng cách gõ mạnh vào chiêng, trống hay cối giã gạo,… Cũng có chuyện cho rằng đó là khi Mặt Trăng hoặc Mặt Trời đã bị gấu ăn mất,…
Và thực tế các nhà khoa học ngày nay đã chứng minh cho 2 hiện tượng thiên nhiên này như thế nào? Hãy cùng VPEC đi tìm lời giải đúng nhất cho câu hỏi Nguyên nhân tại sao có hiện tượng nhật thực & nguyệt thực cũng như giải thích hiện tượng nhật thực và nguyệt thực là gì?
Hiện tượng nhật thực là gì?
Nhật thực là một trong số những màn trình diễn đẹp nhất của tự nhiên. Nó xảy ra khi nào mà Trái Đất , mặt trăng và mặt trời thẳng hàng trên 1 mặt phẳng và mặt trăng đi vào giữa trái đất và mặt trời, che phủ 1 phần hay toàn bộ ngôi sao gần nhất của chúng ta.
Vì quỹ đạo chuyển động của Mặt Trăng quanh Trái Đất là một mặt phẳng nghiêng so với quỹ đạo chuyển động quanh Mặt Trời của Trái Đất nên 2 mặt phẳng này cắt nhau tạo thành một giao tuyến trong đó có 2 điểm nối tâm gọi là 2 tiết điểm của bạch đạo. Nhật thực hay nguyệt thực sẽ xảy ra khi Mặt Trăng nằm tại một trong hai tiết điểm.
Nhật thực toàn phần về cơ bản chỉ kéo dài vài phút, Mitzi Adams nhà thiên văn học mặt trời NASA của trung tâm hàng không vũ trụ Marshall ở Huntsville, Ala. Nhật thực dài nhất diễn ra trong 7 phút.
Ít nhất là 2 hoặc thậm chí 5 lần nhật thực diễn ra trong 1 năm. Một số là nhật thực hình khuyên – thuật ngữ chỉ mặt trăng bao phủ phần lớn mặt trời. Nhật thực toàn phần không nhiều hơn 2 lần.
Nhật thực toàn phần khá hiếm nhưng sự hoàn hảo này – mặt trời hoàn toàn bị che phủ bởi mặt trăng- chỉ tồn tại trong 1 cung đường hẹp trên bề mặt trái đất, trong khi ngược lại nhật thực 1 phần có thể được nhìn thấy trong 1 vùng khá rộng.
Những món quà bạn không thể bỏ lỡ…!
Nếu bạn đang cần tìm một món quà thật hoàn hảo “CÓ 1 KHÔNG 2” cho mình hoặc dành tặng một ai đó mà bạn thực sự muốn làm hài lòng họ, thì đây là sự lựa chọn tuyệt vời nhất hiện nay tại Việt nam: Nên tặng quà gì ý nghĩa
Nhưng để nhìn nhật thực, nhìn qua 1 kính thiên văn có thể rất nguy hiểm, Adams cảnh báo.
“Bạn phải có tấm lọc thích hợp” bà nói. ” Cách an toàn nhất là nhìn qua hình chiếu, khi đó bạn lấy thị kính ra và chiếu hình ảnh lên 1 tờ giấy đằng sau kính thiên văn, mà không nhìn vào mặt trời. Bạn di chuyển tấm giấy trước và sau cho đến khi nhận được hình ảnh”.
Quan sát an toàn nhật thực an toàn với mắt thường cần phải là nhật thực toàn phần và trong lúc cực đại, Adams nói. Nếu không nhìn thẳng vào nhật thực sẽ cực kỳ nguy hiểm. Kính bảo vệ mắt đặc biệt cần để nhìn mặt trời trong suốt nhật thực 1 phần và hình khuyên.
Kính râm thường không giúp nhìn mặt trời an toàn, Adams nói, vì chúng không chặn được các bức xạ cực tím và hồng ngoại.Thay vào đó, chỉ với “kính nhật thực” được chế tác đặc biệt mới sử dụng những tấm lọc phù hợp để nhìn trực tiếp trong những trường hợp này.
Nguyên nhân của hiện tượng nguyệt thực
Nguyệt thực xuất hiện khi bóng của Trái Đất che khuất ánh sáng Mặt Trời, và làm mặt trăng tối đi.
Có 3 loại nguyệt thực, trong đó đẹp nhất là nguyệt thực toàn phần khi bóng Trái Đất phủ hoàn toàn lên mặt trăng. Trong lịch sử, nguyệt thực đã khiến người ta choáng ngợp và thậm chí sợ hãi, đặc biệt là khi nguyệt thực toàn phần làm mặt trăng trở thành màu đỏ như máu, hiệu ứng này làm mọi người sợ hãi, vì họ không hiểu điều gì gây ra nó. Vì thế họ cho đó là chúa hay thần nào đó.
Nguyệt thực là gì?
Nguyệt thực có thể diễn ra chỉ khi nó là trăng tròn. Nguyệt thực toàn phần chỉ có thể diễn ra khi Mặt Trời, Trái Đất và Mặt tTăng hoàn toàn thẳng hàng-chỉ lệch 1 tẹo cũng khiến nó thành nguyệt thực 1 phần hoặc ko có nguyệt thực.
Bởi vì quỹ đạo mặt trăng quanh trái đất nằm lệch 1 tẹo so với quỹ đạo trái đất với mặt trời, sự thẳng hàng hoàn hảo để tạo ra nguyệt thực không phải lúc nào cũng có thể diễn ra khi trăng tròn. Nguyệt thực toàn phần mất vài giờ trong suốt sự kiện. Nguyệt thực diễn ra như sau: Trái đất tạo nên 2 vùng bóng trên mặt trăng: vùng tối là bóng đen đặc. Vùng nửa tối là bóng bên ngoài tối 1 phần. Mặt trăng đi qua những bóng này theo từng bước. Bước đầu và cuối- khi mặt trăng nằm tỏng vùng nửa tối-không dễ nhìn thấy lắm, vì thế phần hay nhất của nguyệt thực là giữa sự kiện, khi mặt trăng nằm trong vùng tối hoàn toàn.
Nguyệt thực toàn phần là 1 sự kiện khá đặc biệt. Từ khi mặt trăng được tạo nên, cách đây khoảng 4.5 tỷ năm nó đã dịch ra xa trái đất (khoảng 4cm/năm) vị trí hiện tại là chuẩn : mặt trăng đang ở tại vị trí hoàn hảo để bóng trái đất phủ lên mặt trăng hoàn toàn. nhưng hiếm hoi. Từ nay đến hàng tỷ năm nữa cũng không có đâu.
Các loại nguyệt thực
Nguyệt thực toàn phần: Bóng trái đất phủ hoàn toàn lên mặt trăng. Mặt trăng sẽ không biến mất, nhưng nó sẽ bị tối đi và sẽ dễ bị lạc mất nó nếu bạn không nhìn nó. Một số ánh sáng sẽ đi qua khí quyển trái đất và bị bẻ cong hội tụ lên mặt trăng và làm nó sáng lên đôi chút kể cả khi đang toàn phần.
Tham khảo về: Hiện tượng tự nhiên bí ẩn
Nguyệt thực một phần: Một số lần là 1 phần, nhưng cả toàn phần cũng sẽ trải qua pha 1 phần. Suốt pha 1 phần, mặt trời, trái đất và mặt trăng không thẳng hàng hoàn toàn và bóng trái đất xuất hiện như đang ngoạm mặt trăng.
Nguyệt thực nửa tối: Đây là loại kém hay ho nhất vì mặt trăng chỉ bị tối cho bóng bên ngoài của trái đất. Trừ khi bạn quen quan sát nó nếu không thì cũng chẳng nhận ra sự khác biệt.
Mặt trăng máu
Mặt trăng có thể chuyển thành màu đỏ hay màu đồng khi nó đến cực đại. Mặt trăng đỏ có thể do mặt trăng trong lúc ở vùng tối hoàn toàn, 1 số ánh sáng đi qua khí quyển trái đất và bị bẻ cong hướng vào mặt trăng. Trong khi các quang phổ màu khác bị chặn thì ánh sáng đỏ dễ dàng đi qua khí quyển. Hiệu ứng này khiến minh và hoàng hôn trên mặt trăng.
“Màu của mặt trăng phụ thuộc vào bụi và mây của khí quyển trái đất” Các nhà khoa học NASA nói “nếu có thêm phân tử trong khí quyển, tro bụi núi lửa chẳng hạn, mặt trăng sẽ thành màu đỏ”
Xem nguyệt thực thế nào?
Nguyệt thực là 1 trong những sự kiện thiên văn dễ xem nhất. Cứ ra ngoài và chiêm ngưỡng thôi. Bạn chẳng cần kính thiên văn hay các công cụ hỗ trợ khác. Tuy nhiên, với ống nhòm và kính thiên văn nhỏ sẽ đem lại hình ảnh chi tiết về bề mặt mặt trăng.
Gần đây, hiện tượng nhật thực và nguyệt thực được người dân Việt nam đặc biệt quan tâm, bởi họ xem đó như một sự kiện lý thú cần khám phá. Và những thông tin giải thích về nguyên nhân của các hiện tượng này là gì sẽ giúp mọi người có một cái nhìn đúng đắn hơn về hiện tượng.
- Category: Giải thích các hiện tượng lạ
